Vanaf halverwege volgend jaar wordt 5G uitgerold in Nederland. Providers moeten hier grote investeringen voor doen, maar die lijken zich pas op de lange termijn terug te betalen.
5G staat voor de vijfde generatie van mobiele netwerken. Sinds de introductie van de eerste gestandaardiseerde mobiele telefoon in 1982 zijn er steeds standaarden vastgesteld om het digitale verkeer in goede banen te leiden. Gemiddeld wordt om de negen jaar een nieuwe variant uitgerold.
In de praktijk worden snelheden van zo’n 1 gigabit per seconde (zo’n 125 MB per seconde) verwacht bij 5G. Het huidige 4G-netwerk heeft in Nederland een gemiddelde snelheid van 20 megabit per seconde (zo’n 2,5 MB per seconde). 5G wordt dus zo’n vijftig keer zo snel als 4G.
De komst van 5G moet veel nieuwe toepassingen mogelijk maken. Dat komt omdat de vertraging tussen het versturen en het ontvangen en het signaal (latency) een stuk kleiner wordt. Dat maakt toepassingen als mobiel gamen en augmented reality stukken beter.
Ook kunnen meer apparaten verbinding maken met het netwerk. Denk hierbij aan zelfrijdende auto’s, drones die realtime HD-video kunnen versturen (vooral handig in de landbouw- en beveiligingssector) en alle slimme apparaten in en om het huis (Internet of Things). Eind dit jaar zijn naar verwachting 14,2 miljard apparaten aangesloten op het internet, voorspellen analisten van Gartner. Over twee jaar zijn dat er naar verwachting 25 miljard.
Voor het 5G-netwerk zijn meer, vooral kleinere, antennes nodig. Telecombedrijven moeten dan ook flink investeren in het netwerk. Grote vraag is of providers die bedragen snel terug kunnen verdienen, schrijft Het Financieele Dagblad. De verwachting is vooralsnog dat 5G niet voor veel extra inkomsten zal zorgen. Daar zijn drie redenen voor aan te wijzen.
1. 4G is al snel in NL
Het Nederlandse telecomnetwerk is al een van de beste ter wereld. Anders dan bijvoorbeeld buurland Duitsland waar 4G-netwerken vaak bedroevend slecht zijn. Dat maakt het voor Nederlandse telecombedrijven moeilijk om de nog snellere technologie aan de man te brengen.
Bij de overgang van 3G naar 4G was dit een stuk gemakkelijker. Video's streamen op je telefoon ging opeens stukken sneller. Bij de overstap van 4G naar 5G voegt meer snelheid niet veel toe.
Uit een enquête van Telecompaper blijkt dat 77 procent van de Nederlanders 'heel tevreden' is met zijn huidige mobiele internetverbinding. Van de ondervraagden geeft maar 8 procent aan dat ze direct over willen stappen als 5G beschikbaar komt.
2. De snelste variant van 5G komt pas in 2022
Komend voorjaar vindt de eerste veiling van 5G-spectrum plaats. Daarmee hoopt de Nederlandse staat minimaal 900 miljoen euro op te halen.
De laatste grote veiling van frequenties voor draadloze communicatie was in 2012, toen met KPN, Vodafone, T-Mobile en Tele2 als succesvolle bieders. De veiling leverde de schatkist 3,8 miljard euro op. In 2000 telden de providers bijna 2,7 miljard euro neer voor 3G-frequenties.
Niet alle frequenties worden geveild volgend jaar, eerst staat de 700 MHz-band op het programma. Hoewel deze band een groot bereik heeft, kan deze de hoge snelheid van 5G nog niet leveren. De hogere frequenties die internationaal worden gereserveerd voor 5G, 3.500 MHz en 2.600 MHz, worden pas in 2022 geveild. Nu maken de afluisterschotels van de geheime diensten in het Friese Burum nog gebruik van de 3,5 GHz-band, maar deze schotels worden verplaatst.
Het niet direct beschikbaar komen van de 'snelle 5G-frequenties' zorgt voor een dilemma bij telecomproviders. Na de veiling volgend jaar kunnen ze gaan adverteren met het feit dat ze een 5G-netwerk hebben, maar als klant heb je hier vooralsnog weinig aan. Dus moet je het dan wel doen?
3. Consumenten zijn al gewend aan snel internet en veel data voor weinig geld
Om 5G mogelijk te maken, moeten er forse investeringen worden gedaan. En die kosten moeten worden terugverdiend. Prijzen van abonnementen verhogen voor een hogere snelheid die niet goed waarneembaar is, lijkt moeilijk te verkopen.
In het buitenland hebben providers al geëxperimenteerd met hogere prijzen. Zo werd in eerste instantie een paar pond extra gevraagd voor 5G. Toen de eerste provider 5G ging aanbieden zonder meerprijs stopten andere providers hier ook mee.
In de Verenigde Staten moeten abonnees ook een toeslag betalen voor 5G, maar in de praktijk vervalt dit weer vanwege kortingen. Op deze manier 'leren' klanten wel dat 5G niet gratis is.
De meest toegepaste strategie is het gaan beprijzen van snelheid. Hoe sneller de verbinding, hoe meer er moet worden betaald. Diverse aanbieders in onder meer Zwitserland, Finland en Engeland zijn inmiddels op dit model overgestapt.
"Het is meer een paradigmaverandering, dan dat het echt met 5G-technologie samenhangt", legt telecomconsultant Ferry Grijpink van McKinsey uit in het FD. "Als je heel onaardig wilt doen, zou je bijvoorbeeld de downloadsnelheden van iedereen met een 4G-abonnement kunnen verlagen. Maar ik verwacht niet dat dat in Nederland zal gebeuren."